حتما شنیده یا خوانده اید که امام موسی صدر در لبنان برای کاستن اختلافات مسلمانان و مسیحیان، و شیعیان و اهل سنت تلاش می کرد. شاید ندانید امام موسی صدر با مفتی اهل سنت لبنان بارها صحبت و نامه نگاری کرد تا مسائل مختلفی مثل استهلال و اذان برای تمام مسلمانها یکپارچه و یک شکل شود. هرچند وی جواب مثبتی نداد و اصلا نمی توانست چنین تصمیم های بزرگی بگیرد.

امام موسی صدر شخصیت عجیبی بود. او با تمام شخصیت ها دیدار می کرد و می توانست بر آنها تاثیر بگذارد. جالب است بدانید او با ملک عبدالله که در آن زمان ظاهرا فرمانده گارد پادشاهی بود، دوست بود. اگر امام موسی صدر بود، مطمئنا امروز نه ما ملک عبدالله و پادشاه جدید را لعن و فحش می دادیم نه آنها ما را تکفیر می کردند و می کشتند.

چرا؟ زیرا اصلا اینقدر از هم جدا نمی شدیم و تن به خواسته دشمنان اسلام نمی دادیم که اسلام از داخل تضعیف شود. هرچند در این موضوع، تقصیر عمده بر گردن طرف مقابل است که با وجود اقدامات و رفتارهای وحدت جویانه شیعیان، خود را به کوچه ی بی عقلی زده و افراط و عدم منطق را سرلوحه حرکت خود قرار دادند.

دیروز توفیق شد با یکی از تهیه کننده های بزرگ المنار و رادیو نور گپی بزنم. وی بالای 25 سال سابقه تهیه کنندگی دارد و تا کنون حدود 11 جایزه بین المللی در زمینه تهیه کنندگی گرفته است. همچنین افراد زیادی را تعلیم داده که آنها هم در کار خود موفق هستند.

از آنجا که یکی از نیروهای قدیمی حزب الله در زمینه رسانه ای محسوب می شود اطلاعات خوبی هم دارد. بحث جنگ یمن بود و اینکه مردم بیگناه یمن درحال قتل عام هستند. نظر تحلیلگر لبنانی راجع به توافق ایران و آمریکا و پیش بینی او درباره حرکت تروریستی عربستان سعودی را به او گفتم. برایش جالب بود که کسی از شش ماه قبل پیش بینی جنگ را کرده باشد.

شروع کرد به صحبت درباره اوضاع و منطقه. (از آنجا که تصور می کرد لبنانی هستم راحت سخن می گفت و عادی؛ نه برای خشنودی من و ابراز ارادت به ایران). وی گفت: عربستان نسبت به ایران حقد و کینه و حسد دارد. زمان شاه هیچوقت نمی گفتند ایرانیها مجوسند و فُرس (فارس) و صوفی و کافر هستند! اما بعد از انقلاب یکباره ایران مورد هجوم آنها قرار گرفت.

مجموعه ۱۲ جلدی مسیرة الامام السید موسی الصدر چندی پیش در لبنان توسط حرکت امل مجددا به چاپ رسید. این مجموعه حاوی اطلاعات بسیار ارزشمندی از وقایع روزانه و اسناد مرتبط با امام موسی صدر است. تحقیق و جمع آوری این مجموعه به کوشش مرحوم حاج یعقوب ضاهر انجام شده است. انتشار چاپ دوم که با تصحیحات و ۹۳ سند و نوشته اضافه همراه بود، به دلایل امنیتی در لبنان بدون سر و صدا صورت گرفت و مراسم رونمایی برای آن برگزار نشد. صرفا در نمایشگاه بین المللی کتاب بیروت توسط یکی از انتشاراتی های لبنانی عرضه شد. مجموعه ارزشمند مسیرة الامام السید موسی الصدر با قیمت اندک که تنها هزینه چاپ را پوشش می دهد، در دفاتر حرکت امل در اختیار محققین و مورخین قرار می گیرد.
در آینده قرار است سایتی مخصوص این مجموعه با هدف تسهیل جستجو و تحقیق محققان راه اندازی شود.

چند روزی است در شبکه های اجتماعی، جوانهای طرفدار حرکت امل و حزب الله با هم درگیر شده اند. ماجرا از آنجا آغاز شد که المنار در برنامه ای، مقاومت خلده را به تصویر کشید و نه تنها اسمی از حرکت امل به عنوان یکی از بزرگترین اجزای مقاومت لبنان نبرد بلکه با نسبت دادن این عملیات غرور آفرین به رزمندگان حزب الله، خشم برخی طرفداران حرکت امل را برانگیخت.

اعتراض جوانهای طرفدار حرکت امل به این اقدام که سابقه دار هم هست، باعث شد المنار مجبور به پخش اصلاحیه ای شود که نه تنها سودمند نبود بلکه مشکل را دوچندان نمود.

جوانان طرفدار هر طرف، در شبکه های اجتماعی، هرکسی با فرهنگ و منطق و زبان خود به دیگری تاخت. عقلای این هر دو قوم هم بسیار در خاموش کردن این اختلاف کوشیدند.

یادم هست اولین روزهایی بود که دولت یازدهم برای تفاهم و توافق با دولتهای غربی در مساله هسته ای وارد عمل شد. دکتر محمد جواد ظریف هم شخصا و با ادعای برخورداری از پشتیبانی رهبر انقلاب پا به میدان گذاشت. از یک تحلیلگر لبنانی پرسیدم که آیا این توافق به سرانجام خواهد رسید و آیا ایران و آمریکا اساسا می توانند به تفاهم یا توافقی دست پیدا کنند یا خیر؟
وی در آن زمان چنین گفت:

زعتر نوعی گیاه است که ما به آن آویشن می گوییم و غربی ها اوریگامه. با اینحال مزه و طعم و شکل آن در مناطق مختلف دنیا اندکی تفاوت دارد. مثلا زعتر لبنان با زعتر سوریه که به زعتر شامی معروف است در طعم و مزه کمی متفاوت است. زعتر را به صورت تازه در سالاد و غذا، و همچنین به صورت خشک کرده، استفاده می کنند.
زعتر در تاریخ
اما بشنوید از حکایت های تاریخی که در مورد زعتر ذکر می کنند. می گویند زعتر را مصری ها در مومیایی کردن استفاده می کردند. یونانی های قدیم هم در حمام ها و معابد بخور آنرا استفاده می کردند و معتقد بودند منبع شجاعت است. برخی معتقدند استفاده از زعتر را رومی ها رواج دادند. چرا که در پاک سازی اتاق ها و اضافه کردن رایحه معطر به پنیر و مشروبات الکلی از آن استفاده می کردند.

امام موسی صدر را مصلح بزرگ شیعیان لبنان می دانند. حتی یک اسقف بزرگ مسیحی گفته بود باید تاریخ لبنان را به دو قسمتِ قبل از امام موسی صدر و بعد از امام موسی صدر تقسیم کرد.
شیعیان لبنان که در زمان سلطنت عثمانی تحت ظلم و ستم و تعقیب و کشتار بودند، پس از استعمار فرانسه، مورد بی توجهی کامل قرار گرفتند. نه مدرسه ای داشتند نه بیمارستانی، نه کار و درآمدی. اغلب شیعه ها، با کارهای پَست مثل واکسی، رفتگری، کارگری، نگهبانی یا خرید و فروش مواد مخدر امرار معاش می کردند. حضور آنها در ادارات دولتی و شرکتهای خصوصی، در حد پایین ترین کارمند و یا آبدارچی به چشم می آمد. تازه آن دسته بسیار خوش شانس بودند که استخدام شده بودند. بسیاری هم با مزدوری و جیره خوری در احزاب مختلف چپ و راست امرار معاش می کردند.

لبنان کشور کوچکی است. جمعیت اندکی هم دارد. اگر از لحاظ جامعه شناختی نگاه کنیم، روابط اجتماعی و تغییرات آن در طول تاریخ این کشور، مشابه دیگر جوامع شرقی بوده است.
ازدواج های فامیلی در این کشور زیاد بوده و هنوز هم هست. می دانید در ازدواج فامیلی خطر بیماری و مشکلات و معلولیت هایی مانند منگولیسم بالاتر است. شاید به همین سبب تعداد افرادی که در لبنان از مشکلات و معلولیت های جسمی یا ذهنی رنج می برند زیاد است. من در پیاده روی مسیر نیم ساعته ام تا محل کار اقلا پنج دیوانه و عقب افتاده و منگل می شناسم.
در فرهنگ لبنان قدیم ازدواج دوم و چند همسری بسیار بیشتر از الان بوده ولی اکنون، بشدت کاهش یافته و جزو استثناها محسوب می شود.
از سوی دیگر طلاق در لبنان چشمگیر است. طلاق گرفتن اصولا خیلی راحت است! خصوصا تا قبل از عروسی.

در پی پیروزی های پی در پی انقلابیون یمن، عربستان صهیو وهابی دقیقا بنا بر پیش بینی های سیاستمداران لبنانی، دست به وحشیگری و اقدامات تروریستی زد. ریشه این اقدام، توافق غیر منتظره ایران و آمریکا بود. عربستان برای آنکه ثابت کند هنوز رهبر جهان عرب است در این مدت بسیار با کشورهای هم پیمان خود و حتی با پاکستان بطور فشرده رایزنی کرد و ماه گذشته ریاض چهار راه شلوغی برای سیاستمداران کشورهای مختلف بود.
عربستان که بنا بر شواهد و مدارک، منبع صدور تروریسم به عراق و لبنان و سوریه بوده، هم اکنون با همراه ساختن یک اتحاد عربی (بخوانید نوکران در حال سقوط آمریکا) تلاش دارد تا با مقابله با انقلابیون یمن، از گسترش بهار عربی به کشور خود جلوگیری کند.