دیروز سالروز شنبه سیاه بود. شنبه سیاه در لبنان روزی است که صدها لبنانی شیعه بی دفاع توسط شبه نظامیان راستگرا و تندروی مسیحی قتل عام شدند.

حدود دو سال است لبنان بدون رییس جمهور است و جلسه های پارلمان برای انتخاب رییس جمهور، با غیبت برخی گروه های سیاسی، از مشروعیت افتاده و به تعویق می افتد. علت غیبت گروه هایی مثل حزب الله و همپیمانانش، کاندیداتوری سمیر جعجع فرمانده فالانژ ها بود. او که فرمانده نیروهای القوات اللبنانیه است نخست وزیر وقت لبنان را کشته بود و بعدها بازداشت و محکوم شد. چون بشدت علیه مقاومت است با مخالفت طرفداران جبهه مقاومت روبرو بود. فردا قرار است میشل عون نامزد مورد حمایت حزب الله انتخاب شود. اما ببینیم وی کیست.

روزگاری در لبنان، حرکت امل و حزب الله نوپا با هم دچار مشکل شدند که کار به جنگ و برادر کشی رسید اما بالاخره با مداخله عقلای دو طرف، جنگ به پایان رسید. هنوز که هنوز است برخی از دو طرف، طرف دیگر را دوست ندارند یا نسبت به آن نگرانند. اما بسیاری از مردم هستند با وجود اینکه متمایل به یکی از این گروه ها هستند اما دیگری را هم دوست دارند و احترام می گذارند.

قوات اللبنانیه حزبی است متشکل از بازماندگان نیروهای مسیحی جنگ داخلی لبنان که سابقه بدی در همکاری با صهیونیستها و قتل عام فلسطینی ها و مسلمانان دارد. با این حال امروزه تلاش می کند تا خود را دموکراتیک تر و معقول تر از بقیه احزاب نشان دهد و به دنبال تصاحب ریاست جمهوری به کاندیداتوری قاتل سابق، سمیر جعجع است!

می دانید در لبنان، روز یکشنبه تعطیل و روز آخر هفته است. برعکس همیشه که عموما به جنوب می رفتیم، اینبار به قصد دیدن آبشار افقا (af-a) به جبیل رفتیم.

از پنج سالی که لبنان هستم، فقط یک بار همراه استاد عزیزی به بعلبک رفتم. یکبار هم هفته گذشته به دیدن یکی از دوستان ایرانی رفتم. قرار شد یکشنبه را به بعلبک برویم. شب را در اقلیم التفاح گذراندیم. صبح زود هوای خنک و مطبوع دهکده انسان را سر حال می آورد. ابرها از نوک قله چون رودی سفید به پایین جاری شده و صحنه زیبایی پدید آورده بود. صبحانه خوردیم و از میان دهکده های جنوب، به طرف بعلبک به راه افتادیم.

ولید جنبلاط فرزند کمال جنبلاط، پس از پدرش رهبر دروزیان لبنان شد. وی آنقدر از سیاست پرت بود که می گویند روز ختم پدرش سوار بر موتور هارلی داویدسون با کت چرمی سیاه درحالیکه دوست دخترش با لباسی قرمز پشتش سوار بود به مجلس آمد. در دنیای سیاست لبنان وی به برف پاک کن یا حزب باد شهرت دارد. به این دلیل که مواضع بسیار متناقضی را یکی پس از دیگری اتخاذ می کند. البته تغییر موضع در لبنان هزینه می برد! یادم هست یکبار ایران موفق به این تغییر موضع شد! اما بعد از چند ماه، موضع جنبلاط دوباره عوض شد. ظاهرا عربستان توانسته بود بیشتر هزینه کند!

امروز برای یک کار اداری لازم بود به سرای حکومتی قصر بعبدا بروم. السرای، قلعه کوچک قدیمی ای است که امروزه در دست پلیس بوده و کارهای ثبت احوال و دادگاهی رو آنجا انجام می دهند. این قلعه که جزو آثار ملی لبنان است در قرن 18 میلادی بنا شده است. اولین بار بود آنجا می رفتم. باید از منطقه بعبدا که در شرق ضاحیه است در دامنه کوه بالا می رفتم. خیابانهای باریک به سبک اروپا، محله های خلوت و مرتب و تمیز مسیحی نشین، خانه های زیبا و شیک و منظم، مغازه های مختلف شیک با سبک سنتی یا مدرن، طبیعت زیبا و مشرف به ساحل مدیترانه، هوای لطیف و تمیز و آرامشی که حکمفرما بود، معنی لبنان حقیقی را برایم زنده می کرد. نمی دانم سرّ اینهمه لطافت در مناطق مسیحی شمال چیست. این درحالی است که مناطق مسلمان خصوصا ضاحیه، بسیار نامرتب، کثیف، شلوغ، پرترافیک و پر دود و بی نظم است. برخی می گویند دولت به مناطق مسیحی توجه می کند و به مناطق شیعه ها بی توجه است. برخی می گویند مقصر شهرداریها هستند. برخی می گویند دولت و شهرداریها از ترس شیعه ها و قوم و قبیله های مسلح نمی توانند حضور پیدا کنند و خدمات رسانی کنند. با تمام این احوال، واضح است که لبنان از اختلاف طبقاتی و طایفه ای و منطقه ای رنج می برد. حتی مسیحی ها و ارمنی های مناطق فقیر، از کمترین خدمات و امکاناتی برخوردار نیستند و کوچه های بسیار تنگ و کثیف و کهنه محله هایشان، از ضاحیه هم ناجورتر است.

سمر، خانمی لبنانی، بسیار خوش قلب و خوش برخورد است. با اینکه مسیحی است و حجاب ندارد اما بسیار ساده، بی آلایش و بی آرایش است. از آن زن هایی است که ارزششان به مغز و قلبشان است نه در زر و زیورشان. همیشه با بلیز و شلواری ساده و پوشیده، دیدمش.

سمر، عاشق امام موسی صدر است. نمی دانم چطور با امام موسی صدر آشنا شده اما مطمئنا سنش قد نمی دهد که زمان حضور امام موسی صدر در لبنان را به یاد داشته باشد. هرچه بیشتر سخنان امام موسی صدر را خوانده، بیشتر علاقه پیدا کرده و به جایی رسیده که داوطلبانه با موسسه امام موسی صدر همکاری می کند.

سمر، برایم از تجاوز رژیم صهیونیستی در سال 2006 خاطره گفت. در روزهای جنگ، مدرسه ای در اشرفیه میزبان پناهندگان شیعه جنوب شده بود. سمر هم به همراه یک گروه مددکار، به مردم ساکن در مدرسه کمک می کرد. او از خاطرات تلخ و شیرین آن روزها چنین می گوید: