حدود دو سال است لبنان بدون رییس جمهور است و جلسه های پارلمان برای انتخاب رییس جمهور، با غیبت برخی گروه های سیاسی، از مشروعیت افتاده و به تعویق می افتد. علت غیبت گروه هایی مثل حزب الله و همپیمانانش، کاندیداتوری سمیر جعجع فرمانده فالانژ ها بود. او که فرمانده نیروهای القوات اللبنانیه است نخست وزیر وقت لبنان را کشته بود و بعدها بازداشت و محکوم شد. چون بشدت علیه مقاومت است با مخالفت طرفداران جبهه مقاومت روبرو بود. فردا قرار است میشل عون نامزد مورد حمایت حزب الله انتخاب شود. اما ببینیم وی کیست.
پیشینه
میشل عون یک مسیحی مارونی است. از او با لقب رییس یاد می شود، هرچند وی تاکنون رییس جمهور نبوده. در میان جنگ داخلی لبنان، میشل عون فرمانده لشکر هشتم لبنان، یعنی قویترین لشکر آن بود که ضاحیه را محاصره کرده و بمباران می کرد. در پی آن، منازل بسیاری از مردم تخریب و هزاران نفر آواره شدند. تنها در بیست ساعت اول بمباران ضاحیه، سه میلیارد لیره لبنانی بمب و گلوله بر سر مردم پرتاب شد که با خسارتهای وارده به مردم، شش میلیارد دلار از دارایی های لبنان نابود گشت. بیش از دویست هزار نفر از مردم آواره شدند و از مناطق سکونت خود فرار کردند. با قیام شیعیان و مسلمانان در سال 1984، ارتش تقسیم شد. ارتش غربی (غرب بیروت) مسلمانان بودند و ارتش شرقی (هواداران عون) مسیحیان تندرو. وی خود را حاکم نظامی و عملا رییس جمهور لبنان می دانست و تا هنگامی که از لبنان گریخت، قانون اساسی و انتخابات را زیر پا گذاشت.
در سال 1985 یک پیمان سه جانبه امضا شد که بر اساس آن طوایف سه گانه لبنان با مساوات در حکومت سهم می گرفتند. حرکت امل (نماینده شیعیان)، حزب تقدمی اشتراکی به رهبری ایلی حبیقه، و القوات اللبنانیه (نماینده مسیحیان) این معاهده را امضا کردند. اما میشل عون این پیمان را به هم ریخت. سمیر جعجع علیه حبیقه شورش کرد و عون از او پشتیبانی نمود. در اثر این اقدام، پیمان دیگری به بار نشست و بر طبق آن مارونی ها 35 نماینده، شیعیان 27 و اهل سنت هم 27 نماینده در اختیار گرفتند.
در سال 1989 عون جنگی با نام حرب التحریر یعنی جنگ آزادی علیه سوریه آغاز کرد. نیروهای سوریه برای حفظ موازنه قوا در لبنان و جلوگیری از قتل عام مسیحیان توسط نیروهای کمونیست و چپی وارد لبنان شده بودند.
در 1990 وی با قوات اللبنانیه درگیر شد و مناطق مسیحی را بشدت گلوله باران کرد. این جنگ که به جنگ الغا مشهور شد، بین عون و قوات رخ داد و هزاران مسیحی از ارتش و نیروهای قوات و مردم، کشته شدند.
با به ثمر نشستن پیمان طائف، همه طرفهای لبنانی توافق کردند و الیاس الهروای به ریاست جمهوری انتخاب شد. همچنین امیل لحود فرمانده ارتش شد اما عون زیر بار نرفت و تمرد کرد. وی قصر ریاست جمهوری لبنان واقع در بعبدا را اشغال کرده بود. آمریکا با نشان دادن چراغ سبز به سوریه، اجازه داد ارتش رسمی لبنان و ارتش سوریه به کاخ ریاست جمهوری لبنان حمله کنند. عون سریع به سفارت فرانسه پناهنده شد و سربازان تحت امرش کشته و اسیر شدند و کاخ ریاست جمهوری کاملا نابود شد. او سالها در فرانسه تبعید بود تا هنگامی که به بهانه ترور رفیق حریری، سوریه را متهم کردند و از لبنان بیرون نمودند. در این ایام عون به بیروت بازگشت و خواستار احیای حقوق مسیحیان شد.
نبیه بری رییس مجلس لبنان و رییس حرکت امل، بشدت با انتخاب عون مخالفت کرده و اعلام نموده نمایندگان حرکت امل، به او رای نخواهند داد. در صورتی که تعداد رای او به دو سوم آرای نمایندگان نرسد، در دور دوم با رای نیمی به اضافه یک، می تواند انتخاب شود اما یک رییس جمهور ضعیف خواهد بود.
نبیه بری پالسهایی برای عون فرستاده که نشان می دهد، در آینده در کار او اخلال ایجاد خواهد کرد. اعتصاب سراسری رانندگان در لبنان که چند روز پیش رخ داد، یکی از نمودهای این مخالفت است. گفته می شود نبیه بری با داشتن بیش از 40 هزار مدیر و مسئول در حکومت و اتحادیه ها، به راحتی قادر است مقاصد خود را به نتیجه برساند.
چرایی مخالفت ها
افرادی مثل نبیه بری با توجه به سابقه عون و رویکرها و شعارهای کنونی وی، او را دارای صلاحیت نمی دانند. برخی از نمایندگان المستقبل با وجود حمایت حریری از عون، بشدت مخالف آن هستند و اعلام کرده اند رای نخواهند داد. نبیه بری گفته ما اقلیت آینده خواهیم بود که از خودمان و حزب الله دفاع خواهیم کرد. منظور وی این است که ائتلاف حزب الله با عون عاقلانه نیست و عون با رسیدن به قدرت، حزب الله را تنها خواهد گذاشت و این ما هستیم که باید از حزب الله حمایت کنیم.
ندیم جمیل هم امروز در مخالفت با انتخاب عون گفت: امروز ساعتها را یکساعت عقب کشیدیم اما فردا لبنان 34 سال به عقب باز خواهد گشت.
شنیده شده حمایت جعجع از عون پس از آن رخ داد که وی قول داده بنا بر رسمی که او پایه ریزی کرده، رییس جمهور بعدی، جعجع باشد. بنا به شعار عون مبنی بر اینکه الرئیس القوی (رییس جمهور شود)، فردی که بالاترین محبوبیت در مسیحیان را دارد باید انتخاب شود. یکی از علتهای مخالفت با انتخاب او همین است. چرا که شیعیان و اهل سنت و دروزی ها در فرایند انتخاب رییس جمهور کاملا حذف خواهند شد و به شکل صوری فقط باید رای بدهند. و این مخالف قانون اساسی و برخلاف خواسته نمایندگان است.
مارونی بودن عون
عون یک مارونی بسیار متعصب است. منظور از مارونی، نه از لحاظ دینی، بلکه پرچمداری نظام مارونی و سلطه مارونی ها و مهره های آنان در تمام مناصب کشوری است. او کسی است که از آغاز تلاشهایش برای رسیدن به ریاست جمهوری تا به امروز، شعار اصلی اش بازگرداندن صلاحیت های رییس جمهور است. یعنی سلطه مطلقه بر نظام لبنان و بازیچه شدن مجلس در دست رییس جمهور.
انتخاب حریری
عون هرچند از لحاظ زمان بندی، گزینه حزب الله بود، اما اکنون گزینه حریری است. یعنی گزینه شخصی که مهره آمریکا و عربستان و در میان پرانتز، رژیم صهیونیستی است. وقتی حریری پس از اینهمه وقت، به او روی آورده، به معنای شکست حریری نیست، بلکه به معنای آن است که اشتراک مصالح روی داده و این خطرناک است. حریری قطعا از وی قول نخست وزیری گرفته که حاضر شده از وی حمایت کند. او در کنفرانس خبری مشترک با عون بشدت به حزب الله حمله کرد. بازگشت حریری به نخست وزیری یعنی شروع دوباره مشکلات حزب الله. یعنی نیاز به یک کودتا یا مداخله سیاسی شبه نظامی برای متوقف کردن اوامر آمریکا در لبنان.  و این برای وضع کنونی حزب الله اصلا مناسب نیست و مشروعیت این حزب را بیش از پیش زیر سوال می برد.
حمایت حریری از عون هم به وضوح برای طمع او به نخست وزیری است. هرچند بسیاری از تحلیل گران گفتند حمایت حریری نشانه شکست اوست، اما باید بدانیم اقدام وی کاملا یک اقدام شخصی است. او و شرکتش در لبنان و عربستان با فشارهای زیادی روبرو هستند. شرکت ورشکست شده و آل سعود و پادشاه جدید، رغبت چندانی به تزریق بودجه مفت و مجانی به آن ندارند. حقوق افراد حزب و شرکتهای تابعه حریری ماه ها عقب افتاده و خلاصه وی محبوبیت خود را در معرض خطر جدی می بیند. لذا تلاش دارد با قرار گرفتن در مقام نخست وزیری، وضع مالی خود را بهبود بخشد و به عنوان یک مقام رسمی با آل سعود روبرو شود.
عدم ثبات حزب عون
حزب عون یک حزب نظام مند و همبسته نیست. حتی در هنگام وجود او، رهبران این حزب با یکدیگر دچار اختلاف نظرهای عمیق هستند. اصلا عاقلانه نیست، حزبی که اهداف و استراتژی ها و رویکردهای بدون ثباتی دارد به روی کار بیاید و با کنار رفتن رهبر کنونی، جامعه ای دیگر بر تن کند.
واکنشهای مردم
برخی طرفداران حزب الله با نگرانی و سوء ظن به این انتخاب می نگرند. خیلی ها معتقدند هیچ وقت مسیحیان به شیعیان رحم نکردند. هرگاه شیعیان آنها را از دست حکومتهای عثمانی و دیگر ظالمان نجات دادند، وقتی مسیحیان به قدرت رسیدند از پشت به شیعیان خنجر زدند. لذا ریاست میشل عون خصوصا با شرایط کنونی یعنی حمایت جعجع و حریری از وی، بشدت نگران کننده است. برخی دیگر معتقدند او از سال 2006 که از حزب الله حمایت کرد و آن را نفروخت، تا کنون پای حرف خود ایستاده و حزب الله به او اطمینان دارد. برخی پا را فراتر می نهند و می گویند در لبنان دیگر بدون تمایل حزب الله نمی توان اقدامی صورت داد. حتی اگر وی دچار چرخش شود، نمی تواند با حزب الله رویارویی کند.
عده ای طبق معمول به جک ساختن مشغولند. مثلا نوشتند لطفا پس از انتخاب عون، کسی تیر هوایی نزند (عادت لبنانی ها). چون او از قصر فرار می کند! قبلا هم همین کار را کرده!
یا مخالفان حرکت امل، مخالفت نبیه بری با انتخاب عون را مسخره کرده و آنرا به شام غریبان تشبیه کرده و نوشتند الان نبیه بری به سینه می زند و می گوید ای شب، دراز باش.
از طرف دیگر عده ای از طرفداران عون به میدان شهدا رفته و آماده برگزاری جشن هستند.
به نظر می رسد فردا یا جلسه بعدی، عون با توافق کلی به پیروزی برسد و به قصر ریاست جمهوری راه یابد. لبنانی ها می گویند این اولین رییس جمهوری است که خودشان رایزنی کرده اند و به خاطر فشار یا حمایت کشور خاصی روی کار نمی آید.
این اتفاق آنقدر مهم قلمداد می شود که تمام مدارس را فردا تعطیل کرده اند و وضع امنیتی برقرار کرده اند که اتفاق خاصی رخ ندهد.