سفرنامه زیر توسط هم میهن عزیز جناب آقای محمدی نائینی نوشته شده است. از آنجا که ایشان در صنعت توریسم در ایران فعال است نگاه بسیار خوبی به لبنان داشته و با زبان شیوا و جذابی سفرنامه خود را نوشته است. ایشان تصاویر خوبی هم گرفته که البته گاهی عکس گرفتن خصوصا در ضاحیه برایش دردسر ایجاد کرده. متن سفرنامه و تصاویر بدون هیچ تغییری در محتوا یا کیفیت در اختیار شما قرار می گیرد. امیدوارم مثل من لذت ببرید.

شهید دکتر مصطفی چمران را شاید لبنانی ها بیشتر از ما بشناسند. آنها در سخت ترین زمان ها و مشکل ترین وضعیت ها با او زندگی کرده اند. در هجوم رژیم صهیونیستی و مبارزه بر ضد اشغالگران، در جنگ های داخلی و هجوم مسیحیان تندروی کتائب و قتل عام شیعیان، در سقوط نبعه و تل زعتر، در گرسنگی و تشنگی، در محاصره، در گرما و رطوبت مدیترانه، در ....

ولید جنبلاط فرزند کمال جنبلاط، پس از پدرش رهبر دروزیان لبنان شد. وی آنقدر از سیاست پرت بود که می گویند روز ختم پدرش سوار بر موتور هارلی داویدسون با کت چرمی سیاه درحالیکه دوست دخترش با لباسی قرمز پشتش سوار بود به مجلس آمد. در دنیای سیاست لبنان وی به برف پاک کن یا حزب باد شهرت دارد. به این دلیل که مواضع بسیار متناقضی را یکی پس از دیگری اتخاذ می کند. البته تغییر موضع در لبنان هزینه می برد! یادم هست یکبار ایران موفق به این تغییر موضع شد! اما بعد از چند ماه، موضع جنبلاط دوباره عوض شد. ظاهرا عربستان توانسته بود بیشتر هزینه کند!

ظهر یکی از مسئولین ارتش سوریه داشت در رادیو نور مصاحبه تلفنی ای رو پاسخ می داد. گفت هیاهوی رسانه ای دشمنان این هست که ارتش سوریه باخته و درحال شکست و عقب نشینی هست. ما سیاستها و تاکتیکهای خودمان را داریم و در زمینی که دشمن برنامه ریخته بازی نمی کنیم. محل و مکان درگیری رو نمیگذاریم تروریستها تعیین کنند. طبق برنامه و استراتژی های خودمان عمل می کنیم. او از حجم عظیم نقاط بازرسی و دفاعی خبر داد و گفت ارتش با تمام وجود درحال مبارزه با تروریستهاست.
هرچند صحبتهای ایشون بیشتر رسانه ای بود و واقعیت میدانی چیز دیگری است اما حرفش تا حدود زیادی درست بود.

در چند سالی که از حضور حزب الله در جنگ سوریه می گذرد، رویه حزب الله عموما دفاع از اماکن متبرکه و گاه شرکت به عنوان نیروهای خط شکن در قالب ارتش سوریه بوده است. حزب الله و خصوصا روحانیون بلندپایه آن، تلاش داشتند تا جاییکه می شود کمترین درگیری و کشتار پیش بیاید تا هم مسلمان نماهای فریب خورده کمتر کشته شوند و هم به نیروهای حزب الله کمتر صدمه وارد آید. اما جنایت ها و بی دینی های جماعت های خارجی تکفیری کار را به آنجا رساند که تصمیم گرفته شد تا تمرکز روی اجرای عملیات و رسیدن به هدف عملیات و پاکسازی مناطق باشد. در این راستا عملیاتهای بزرگی مثل قلمون با مشارکت ارتش سوریه به اجرا درآمد. (البته باید گفت اجرای عملیات در واقع به عهده حزب الله است و پس از آن ارتش سوریه در مناطق عملیاتی جاگیر می شود. یعنی حالت سیاهی لشکر، آنهم پس از پایان درگیری!)

در عراق هم همینطور است! با اینکه شیعیان اکثریت هستند، تا پیشرفتی حاصل آید، استکبار جهانی به بهانه ظلم و ستم به اقلیت ها با آن مقابله می کنند. جلوی حرکت نیروهای مردمی هم برای همین گرفته شد. امریکا با یکی به نعل و یکی به میخ زدن، تلاش دارد تا وضع عراق نابسامان باقی بماند و خودبخود بسوی تقسیم عراق پیش رود. قبیله های سنی عراق عموما با داعش بیعت می کنند. وگرنه شاید داعش پنجاه نیروی خارجی هم در هر ولایت خود نداشته باشد. به گفته دوستان آشنا به وضع عراق، عراقی ها در ذبح و شقاوت و شکنجه دارای فن و هنر هستند! داعش به آنها یاد نمی دهد چطور شکنجه و قتل بکنند، آنها خودشان از داعش وارد تر هستند. ذبح بیش از 1400 دانشجوی دانشکده هوانوردی در سپایکر کم جرمی نیست. در عراقی که مردم در پی محاصره شدید زمان صدام، (از سوی آمریکا) آنقدر فقیر و بیچاره بودند که کسی مدرسه نمی رفت و فرهنگ و تاریخ و ادب عراق رو به سوی نابودی رفت، 1400 نفر دیپلمه، ثروت بسیار ارزشمندی است. هرجا حشد شعبی (بسیج مردمی عراق) به داعش می رسید، قبیله ای که قبلا با داعش هم پیمان بود می آید و به غلط کردن می افتد و می گوید من حاضرم اطلاعات بدهم و همکاری کنم! (بسیج، منطقه رو فتح کرده تازه اقا از ترس جان آمده اظهار ندامت میکنه!)

امروز برای یک کار اداری لازم بود به سرای حکومتی قصر بعبدا بروم. السرای، قلعه کوچک قدیمی ای است که امروزه در دست پلیس بوده و کارهای ثبت احوال و دادگاهی رو آنجا انجام می دهند. این قلعه که جزو آثار ملی لبنان است در قرن 18 میلادی بنا شده است. اولین بار بود آنجا می رفتم. باید از منطقه بعبدا که در شرق ضاحیه است در دامنه کوه بالا می رفتم. خیابانهای باریک به سبک اروپا، محله های خلوت و مرتب و تمیز مسیحی نشین، خانه های زیبا و شیک و منظم، مغازه های مختلف شیک با سبک سنتی یا مدرن، طبیعت زیبا و مشرف به ساحل مدیترانه، هوای لطیف و تمیز و آرامشی که حکمفرما بود، معنی لبنان حقیقی را برایم زنده می کرد. نمی دانم سرّ اینهمه لطافت در مناطق مسیحی شمال چیست. این درحالی است که مناطق مسلمان خصوصا ضاحیه، بسیار نامرتب، کثیف، شلوغ، پرترافیک و پر دود و بی نظم است. برخی می گویند دولت به مناطق مسیحی توجه می کند و به مناطق شیعه ها بی توجه است. برخی می گویند مقصر شهرداریها هستند. برخی می گویند دولت و شهرداریها از ترس شیعه ها و قوم و قبیله های مسلح نمی توانند حضور پیدا کنند و خدمات رسانی کنند. با تمام این احوال، واضح است که لبنان از اختلاف طبقاتی و طایفه ای و منطقه ای رنج می برد. حتی مسیحی ها و ارمنی های مناطق فقیر، از کمترین خدمات و امکاناتی برخوردار نیستند و کوچه های بسیار تنگ و کثیف و کهنه محله هایشان، از ضاحیه هم ناجورتر است.

تعجب نکنید. بله، امام زمان حتما در لبنان هستند. البته بهتر است بگویم، در لبنان هم هستند. قصدم روایت اتفاقات و معجزات دیده شده در جنگ نیست. می خواهم از وجود امام زمان و احترام فوق العاده به ایشان، در قلب های شیعیان لبنان بگویم.
در لبنان هم مردم شب نیمه شعبان، خیابانها را آذین بندی کرده و در فانوس های کاغذی سفید، شمع روشن می کنند. بسیار زیباست خیابانها و کوچه هایی که سرتاسر آن با نور این فانوسها نورافشانی می شود. بچه های پیشاهنگی در خیابان شکلات و آبنبات پخش می کنند و در مساجد و حسینیه ها جشن گرفته می شود.
اما این همه ی ماجرا نیست. اینها ظاهر کار است. علاقه و محبت و احترام به حضرت ولی عصر، آنقدر در شیعیان بالاست که تلاش می کنند شیعه ی منتظر واقعی باشند. به بچه ها از کوچکی احترام به امام زمان را یاد می دهند و هروقت نام آن حضرت برده می شود، به احترام، دست بر سر خود می گذارند. در تصویر زیر بچه های دو ساله مهد کودک را می بینید که برایشان جشن میلاد امام زمان گرفته اند و با خواندن دعای فرج، بچه ها دستشان را روی سرشان نگه می دارند.

نمی دانم این عادت ما ایرانی ها در خودبزرگ بینی، خود برتر بینی و خود بینی (رذیله اخلاقی که شیطان را از درگاه خدا راند) از کجا آمده اما همینقدر می دانم که ضربه های زیادی به ما، روابط اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی و دینی ما زده است. الحمدلله ما همه از روحانی و سخنران و استاد دانشگاه و دانشجو گرفته تا بقول یک بنده خدا، لبو فروش و راننده تاکسی، همه و همه خود را معیار حقانیت و حقیقت می دانیم و تا دیگری ذره ای از معیار ما منحرف شد، او را قابل نقد و حتی اهانت و تکفیر می دانیم. وی را کاملا از حقوق شهروندی و انسانی اش قابل محروم کردن می دانیم و دوست داریم به نحوی خفه اش کنیم!

از زمانی که امام خمینی در حوزه به سبب مطالعات و نگرشهای عرفانی مورد غضب روحانیون سنتی بود و استکان فرزند امام را آب می کشیدند، تا دکتر علی شریعتی و تا امروز که دکتر رحیم پور ازغدی را مورد هجمه قرار می دهند، همه ناشی از یک واقعیت است: خود بینی و شخص محوری؛ که هر دو در دین اسلام بشدت مذموم و نهی شده است.

دکتر علی شریعتی که در اوج فعالیت کمونیستهای ضد دین توانسته بود با استفاده از کلام و منطق خاص خودش، جمع عظیمی از جوانان و دانشجویان را جذب کرده و با دین و تشیع آشنا کند، به زودی مورد هجمه افرادی قرار گرفت که شاید از روی حسادت و رقابت، وی را نپسندیدند و تلاش کردند از سخنان و افکار وی، راهی برای تخریب او پیدا کنند. از آنجا که غیر از ۱۴ معصوم و پیامبران، معصوم دیگری نداریم، به سرعت اشکالات عقیدتی و کلامی مختلفی در سخنان وی پیدا کردند و به او تاختند. کار تا جایی بالا رفت که برخی ها وی را حرامزاده هم خواندند.