یه موقع هایی اینقدر سختی و فشار تو کشور غریب آدمو اذیت میکنه که با خودش میگه اصلا برا چی اومدی اینجا. البته لبنان برای من خیلی هم غربت نیست اما در هر حال وقتی قانون اون کشور آدم رو شهروند عادی محسوب نکنه و بیمه و خدمات نداشته باشه ولی مجبور باشه کل مالیاتها و پرداختها رو مثل بقیه (حتی بیشتر) انجام بده، خب خیلی زور میاد به آدم.

بارها با خودم فکر کردم برای چی باید لبنان رو به ایران ترجیح بدم. اگه از اهداف معنوی و بلند مدت و شخصی چشم پوشی کنم و مانند یک جوان عادی نگاه کنم و مزایا و معایب زندگی در لبنان رو در کفه ترازو بگذارم، قطعا باید بلند شم برگردم ایران؛ شک نکنید.

خیلی از جوانهای ایرانی که از اوضاع ایران راضی نیستند، شاید معیارهای زیر رو در نظر داشته باشند:

الف- آزادی انتخاب در

1- ماشین:

در خارج ایران به راحتی می توان با پس انداز یا وام انواع مختلف ماشینهای روز دنیا را تهیه کرد. اما در ایران برای داشتن تعداد معدودی از گزینه های موجود، باید قیمت جهانی آن ماشین را به اضافه حدودا 30 درصد اضافه تر از قیمت اصلی آن پرداخت کرد.

2- اینترنت

اینترنت در خیلی از کشورهای دنیا نه تنها سریعتر است بلکه کم ترین حالت فیلتر بودن را دارد. وقتی به ایران سفر میکنم و برای باز کردن جی میل یا گوگل پلاس با هزار ترفند، و کلی تضییع وقت صفحه ناقصی برایم باز می شود مثل بقیه اعصابم خرد می شود. خب واقعا بدون توجه به گرایشات سیاسی و حزبی و اعتقادی، هرکس باشد اذیت می شود. در این زمینه سازمانهای مسئول اینترنت، فعلا رکورد دار خودزنی بر ضد نظام هستند. البته اینترنت در لبنان خیلی گرانتر از ایران است. 100 مگ اینترنت روی گوشی ده دلار هزینه دارد. یا کمترین قیمت اینترنت ADSL 16 دلار هزینه ماهیانه آن است که محدودیت دانلود و آپلود هم دارد.

3- حجاب و پوشش

خب حجاب هم در کشورهای دیگر آزاد و اختیاری است. هم نوع آن و هم مقدار آن. از نگاه دینی و تربیتی، آزادی حجاب (یا بهتر بگویم بی حجابی) در جامعه را نمی پسندم اما وقتی می بینم مردم لبنان بی حجابهایشان از بدحجابهای ما پوشش بهتری دارند این نتیجه را می گیرم که بدحجابی و آرایشهای غلیظ و رفتارهای زننده یک عده در ایران، نه تنها ریشه سیاسی و و خودباختگی و نوعی تعمد دارد، بلکه متاسفانه از عقده های حقارت و بیمایگی برخی اشخاص حکایت می کند.

4- سبک زندگی

در خارج کشور شاید یک جوان با درآمد معمولی بتواند منزلی معمولی و دکوراسیونی در حد متوسط برای خود تهیه کند، وسایل خانگی مورد علاقه اش را تهیه کند، و هرجور بخواهد خوش باشد. اما در ایران به نظر می رسد دغدغه اصلی کار و تهیه خانه است. متاسفانه در ایران سبک زندگی نامنسجم و مخربی که صدا و سیما تبلیغ می کند، عموما به ضرر اقتصاد، فرهنگ و اجتماع است. هنوز یک سبک زندگی الگو و نمونه طراحی نشده و سبک زندگی های غربی را هم مناسب نمی بینند.

5- اجناس خارجی

خیلی ها عقیده دارند اجناس در کشورهای دیگر خیلی کیفیت و قیمت بهتری دارد. اما باید عرض کنم چنین نیست. در بیشتر کشورها، اجناس خصوصا لباس از محصولات چین است. پس تفاوت در چیست؟ تفاوت در این است که تاجر ایرانی بی کیفیت ترین جنس را سفارش می دهد و در هنگام تحویل هم کنترل کیفی انجام نمی شود (خصوصا بعد از تحریمهای بانکی که جنس در مبدا خریده می شود و امکان پس فرستادن وجود ندارد). یعنی برای بدست آوردن سود بیشتر، جنس بنجل وارد می کنند و با قیمت جنسی با دو سه کلاس بالاتر می فروشند. در حالیکه مشابه همان محصول در آمریکا و اروپا با کیفیت بالاتری به فروش می رسد. اصلا بیشتر لپتاپها و گوشی ها و وسایل مختلف الان چینی است. حتی اگر از خود آمریکا بخرید.

ب- امکانات

1- نسبت حقوق و درآمد به خرج

خیلی از جوانها فکر می کنند همه ی مردم در خارج از کشور زندگی خوبی دارند و درآمدشان کفاف زندگی را می دهد. هرچند فکرشان غلط است اما عموم طبقات متوسط مردم در خارج کشور، می توانند با درآمد خود، زندگی قابل قبولی داشته باشند. کافی است حقوق ثابت داشته باشید و با کمی برنامه ریزی و مراقبت، با گرفتن وامهای بسیار کم بهره (نسبت به بهره های ایران!) ماشین و وسایل مورد نیاز خود را تهیه کنید.

2- وام

به جهت اینکه بانکهای خصوصی زیادی در کشورهای خارجی هستند و رقابت بانکها با هم زیاد است، نرخ بهره عموما زیر 3 در صد است. به راحتی به شخص وام می دهند و بدبختیها و پیگیری های اداری دشوار ایران را ندارد. البته بانکها از راه های دیگر سودشان را در می آورند. هر خدمت کوچکی که در ایران مجانی است، باید در خارج بابت آن پول بپردازید. مثلا برای دسته چک ماهیانه مبلغی میگیرند. برای کارت بانکی، ماهی 2 دلار از حساب کم می کنند. برای موبایل بانک، ماهی 2 دلار کم می شود، برای اینکه به شما وام بدهند، خودشان و کالا را از پول شما بیمه می کنند. یعنی درست است که بهره زیر 3 درصد است اما با پرداخت حق بیمه مثلا 2500 دلاری برای یک ماشین کم ارزش، شما 2500 دلار مفتی به بانک داده اید که دوبرابر بهره ای است که از شما می گیرند. و....

3- امنیت اجتماعی

به دلایل زیادی امنیت اجتماعی در خارج ایران بخصوص لبنان خیلی بهتر از ایران است (البته نه همه کشورها). شاید به دلیل راحت تر و فراوان تر بودن امکان ازدواج و راه های مشابه آن برای جوانها (حتی راه های غیر شرعی)، همبستگی اجتماعی و دور بودن از فردگرایی و خودمحوری، فراهم بودن شرایط کار و داشتن شغل که باعث می شود هرکس سرش به کار خودش باشد، و... البته در لبنان پس از فراز و نشیب های سیاسی اخیر که باعث تضعیف بیش از پیش دولت آن شد و بخصوص پس از شروع جنگ در سوریه و سرازیر شدن پناهجویان سوریه به لبنان و هرج و مرج سیاسی و دولت مستعفی و روی هوای لبنان، امنیت به سطح بسیار پایینی رسید. دزدی و زورگیری و گروگان گیری برای دریافت پول خیلی زیاد شده. حتی چند دانشجوی ایرانی مورد سوءقصد قرار گرفتند و پولهایشان دزدیده شد و یکی از آنها، هم پولش را گرفتند هم چاقو به گردنش زدند.

4- تفریحات مختلف

هرچند این یک معیار جوانان ایرانی است و خیلی ها می گویند ما مثل خارجی ها تفریح نداریم، اما واقعا به نسبت جوانان لبنانی، ایرانی ها بیشتر امکان تفریح دارند. تفریح جوانهای لبنانیِ معمولی، نشستن و قلیان کشیدن، شنا و فوتبال و پیاده روی در کنار ساحل است. پاساژ گردی و کافه نشینی هم از دیگر تفریحات جوانهای لبنانی است که پولی ته جیبشان دارند. اگر کسی خیلی پولدار باشد می تواند به اسکی برود، جت اسکی سوار شود، قایق تفریحی اجاره کند، سوار کشتی کروز بشود. البته کافه بار و کلوپ رقص و این چیزها رو اشاره نکردم چون جوانهای دور و بر ما سراغ این چیزها نمی روند (و البته برخی جوانهای ایرانی از این جهت کمبودی ندارند، در منازل و شهرکهای خصوصی کاملا راحت هستند!).

لبنانی ها وقتی امکانات مختلف ورزشی، کتابخانه، تفریحگاه، پارک، باغ وحش، پیست دوچرخه سواری (خصوصا برای بانوان)، پارکها و مناطق تجهیز شده برای خانواده ها را می شنوند به ایران حسرت می خورند. نمی گویم در لبنان هیچ تفریحی وجود ندارد اما هم تعداد این محل ها کم است و هم گران است. ضمن اینکه مناطق توریستی داخل طبیعت، مانند ایران نیست. یعنی یا طبیعت بکر است و جنگل، یا رستوران است و ساختمان. جایی مثل جنگلهای شمال که جای نشستن و چادر زدن و کباب کردن و سرویس بهداشتی و نمازخانه دارد در لبنان نیست. پارک مارون الراس را هم ایران در جنوب لبنان ایجاد کرده که چنین امکاناتی وجود دارد. وگرنه نشستن در طبیعت خیلی طرفدار ندارد و احساس بی کلاسی و دهاتی بودن برایشان دارد.

از طرف دیگر معیارهایی هست که جوانان عرب میل دارند به سبب آنها در ایران زندگی کنند:

الف- امکانات

 1- ارزانی خدماتی مثل تلفن و اینترنت

خرید سیم کارت دائمی یا موقت (شارژی) و تعرفه مکالمه و پیامک و خدمات دیگر، در ایران بشدت کمتر از دیگر کشورهاست. حتی تماس با خارج از کشور قیمت مناسبی دارد، برعکس لبنان که یک سیم کارت را باید اقلا 20 دلار تهیه کنید و هر ماه هم 25 دلار شارژ کنید تا نسوزد. سیم کارت دائمی هم آبونمانی معادل 14 دلار دارد که حتی اگر خاموش باشد باید بپردازید. ضمن اینکه باید صاحب حساب بانکی معتبر باشید.

2- تحصیل رایگان در مدرسه و دانشگاه با سطح علمی مناسب

مدارس دولتی (مجانی) در لبنان بشدت کم کیفیت است و مدارس خصوصی هم شهریه های بالایی دارند. از 3000 دلار به بالا. دانشگاه هم فقط یک دانشگاه لبنانیه است که اسمش مجانی است (البته ثبت نام هر ترم حدود 300 دلار هزینه دارد!) در بقیه دانشگاه ها باید ترمی بالای 2000 تا 4000 دلار پول داد.

3- آب و برق و بنزین و گاز ارزان

هزینه آب و برق و گاز و حتی بنزین در ایران برای لبنانی ها بسیار جالب است. آن را مفت به حساب می آورند و واقعا هم مفت است. بنزین در ایران از آب معدنی ارزانتر است. خودتان می توانید حساب کنید.

ب- ارزشهای دینی و انقلابی و روشنگری و وحدت

در کشورهای دیگر برای مشغول کردن جوانان و کم شدن درخواستهای آنان از حکومت (کم شدن دخالت و فضولی و شرشان از سر حکومت!)، انواع راه های مختلف پیش رویشان باز می شود: فیلمها، سریالها، کافه ها، کاباره ها، تفکرات مادی و تجملی و تشویق به دنباله روی از مد و قیافه، بی بند و باری و زن پرستی، مواد مخدر، موسیقی و کنسرت، و ..... اما در ایران عموم این مسائل مخرب و منفی برای جوانان ممنوع است. در ایران تلاش بر این است که جوان با ارزشهای الهی آشنا شود، با ایثار و شهادت و اخلاق آشنا شود، اردوهای جهادی، اردوهای راهیان نور، کلاسهای آموزشی و عقیدتی و فنی و حرفه ای برای توانمندی جوانها، اردوهای ورزشی و کوهپیمایی و خلاصه ورزشهای سالم، با کمترین هزینه یا بی هزینه توسط مدارس و مساجد و مراکز فرهنگی ارائه می شود. فضا برای یک جوان برای تحصیل و توانمند شدن باز است، چیزی که در عموم کشورها برای هر کدامش خود جوان باید هزینه های گزاف بدهد. حتی برای موسیقی و کنسرت و سینما و....

در ایران عفاف و حجاب که لازمه حضور پسر و دختر در فعالیت های مفید اجتماعی است، تبلیغ و محترم شمرده می شود. برخلاف دیگر کشورها که برای مشغول کردن جوانان، آنها را به برهنگی و هرزگی سوق می دهند.

تشویق جوانان به علم آموزی و نقد و بررسی

برخلاف بسیاری از کشورها، فضای آموزش و علم اندوزی در کشور برای همه کسانی که طالب آن هستند فراهم است. اینطور نیست که اگر پول نداشتید ترمی 4000 دلار بدهید، نتوانید ادامه تحصیل داشته باشید. علم آموزی و نقد و بررسی و بحث علمی در کشور توسط رهبر و مسئولان، محترم شناخته شده و تشویق می شود. حتی در مدارس، دانش آموزان پروژه های علمی مثل روبوتیک و آزمایش و تحقیق انجام می دهند، تیم های دانشجویی پروژه های چشمگیر انجام می دهند و مقام های بین المللی را کسب می کنند.

 خلاصه کنم، کشوری که در طول 35 سال گذشته آماج دشمنی های بزرگترین قدرتهای شرق و غرب بوده و توانسته خودش را به اینجا برساند که نه تنها در منطقه که در دنیا مطرح و سربلند باشد، به امید خدا و با تلاش جوانانش و با هدایت فرزانه و بی بدیل رهبرش توانمندی های خود را هر روز افزایش داده و باعث خواری دشمنانش خواهد شد. هرچه پیشرفت و قدرت داریم از خودمان است و هر ناکامی و عقب افتادگی هم باشد از خودمان است. خداوند در قرآن می فرماید

إِنَّ اللَّـهَ لَا یُغَیِّرُ‌ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُ‌وا مَا بِأَنفُسِهِمْ (11 رعد)

خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملّتی) را تغییر نمی‌دهد مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است تغییر دهند. اگر به جای غربزدگی و دنباله روی دنبال سیاستهای غلط آنان، سعی کنیم با تکیه بر باورها و ارزشهای عمیق ایرانی و اسلامی خودمان و با تلاش و کوشش، قدمی برای ارتقای مملکت خود برداریم، خواهیم دید که ایران و ایرانی همیشه پیشتاز و افتخار آفرین است.